Η ανεπίσημη «επιτροπή υποδοχής» στις ΗΠΑ. Ο κολοσσός του Γάλλου γλύπτη Frédéric Auguste Bartholdi ήταν το πρώτο πράγμα που έβλεπαν από μακριά οι μετανάστες, πλησιάζοντας γεμάτοι όνειρα το λιμάνι της νέας τους πατρίδας. Το ίδιο δέος νιώθει και ο σημερινός επισκέπτης καθώς βλέπει το άγαλμα της Ελευθερίας να γιγαντώνεται σιγά-σιγά μπροστά του, καθώς πλησιάζει από το Battery Park. Η Lady Liberty είναι, ως γνωστόν, δώρο των Γάλλων. Παραδόθηκε επισήμως στον Αμερικανό πρέσβη στις 4 Ιουλίου 1880, Ημέρα Ανεξαρτησίας, και κατόπιν αποσυναρμολογήθηκε σε 350 κομμάτια, για να σταλεί ατμοπλοϊκώς στη Νέα Υόρκη, όπου εγκαταστάθηκε στη νήσο Bedloe – το σημερινό Liberty Island. Έχει ύψος 46 μέτρα, ενώ αγγίζει τα 100, αν μετρήσει κανείς και τη βάση της. Ζυγίζει 225 τόνους και ο πολύπλοκος σιδερένιος σκελετός της έχει σχεδιαστεί από τον Γουσταύο Άιφελ.

Ο ευσεβής τουρίστας χρειάζεται ν’ ανεβεί 168 σκαλιά για να φτάσει στο διάδημα που στολίζει το κεφάλι του αγάλματος και άλλα 54 για να μπει στο χέρι που κρατά τον πυρσό. Η είσοδος είναι δωρεάν, ενώ η μετάβαση με ferry από το Battery Park στοιχίζει $24 για τους ενήλικες και $12 για τα παιδιά.

Εκτυφλωτικά φώτα νέον και πινακίδες LED που αναβοσβήνουν, θέατρα και εστιατόρια-αλυσίδες (λέγε με Planet Hollywood), μουσεία αμφιβόλου πολιτισμικής αξίας (Madame Tussaud’s και Ripley’s Believe it or Not), γυμνοί cowboys που τραγουδούν, τηλεοπτικά συνεργεία και εκατοντάδες οικογένειες με παιδάκια που μπαινοβγαίνουν με ενθουσιασμό στο Toys R Us και το M&M World. Δεν είναι απορίας άξιο που οι ίδιοι οι Νεοϋορκέζοι αποφεύγουν σκοπίμως το συγκεκριμένο σημείο της πόλης, όπου η ασφυκτική πολυκοσμία και οι kitschy φωταψίες σε αφήνουν με το στόμα ανοιχτό. Είστε, όμως, ασφαλείς. Δεδομένου ότι τα sex shops και τα go-go bars είναι προ πολλού παρελθόν (όπως άλλωστε και το αρχηγείο των New York Τimes, που έδωσε στην περιοχή το όνομά της), δεν έχετε παρά να πιάσετε μια από τις πτυσσόμενες καρέκλες που βρίσκονται στο πεζοδρομημένο κομμάτι της πλατείας και να κάτσετε για να απολαύσετε την πρωτοφανή πολυφωνία και τις πινακίδες της Coca-Cola, της Toshiba, της Samsung και του NASDAQ που αναβοσβήνουν μανιωδώς.  Βρίσκεστε άλλωστε στην πιο επισκέψιμη τουριστική ατραξιόν του πλανήτη, η οποία προσελκύει περί τα 39 εκατομμύρια επισκεπτών το χρόνο.

Μετρά 103 ορόφους, 443μ. ύψους και 42 χρόνια στην κορυφή της λίστας με τα ψηλότερα κτίρια στον κόσμο. Χτίστηκε στον χρόνο-ρεκόρ των 410 ημερών, φιλοξενεί 1.000 επιχειρήσεις, 20.000 εργαζόμενους και, στην κορυφή του, περί τις 130 ραδιοτηλεοπτικές αντένες. Έχει δε εμφανιστεί σε πάνω από 250 ταινίες. Η είσοδος από την οποία μπαίνουν οι επισκέπτες βρίσκεται στη Fifth Avenue. Μαζέψτε το κουράγιο σας, γιατί θα χρειαστεί να περιμένετε σε τρεις –συχνότατα μακριές- ουρές: μία για ν’ αγοράσετε εισιτήριο ($25 για το ντεκ του 86ου ορόφου), μία για να περάσετε από έλεγχο ασφαλείας και μία για να μπείτε στο ασανσέρ. Μπορείτε να παρακάμψετε μόνο την πρώτη, αγοράζοντας τα εισιτήρια σας online (www.esbnyc.com). Ο κόπος σαφώς αξίζει, καθώς το εξωτερικό ντεκ προσφέρει θέα 360 μοιρών σ’ όλη τη μητρόπολη. Προνοήστε μόνο να ντυθείτε ζεστά γιατί εκεί έξω φυσάει, και να έχετε ψιλά για τα κιάλια.

Στον 80ό όροφο, όπου θα σας αφήσει το πρώτο ασανσέρ, σας περιμένουν το gift shop και μια έκθεση για την κατασκευή του πύργου. Για μερικά δολάρια παραπάνω ($17 για την ακρίβεια), μπορείτε να επισκεφτείτε το παρατηρητήριο του 102ου ορόφου, όπου οι επισκέπτες είναι αισθητά λιγότεροι. Αμφότερα τα παρατηρητήρια είναι ανοιχτά για το κοινό από τις 8π.μ. ως τις 2π.μ. Νωρίς το πρωί και αργά τη νύχτα θα περάσετε καλύτερα.

Ένας ονειρικός τόπος αναψυχής έκτασης 3,5τ.χλμ., όπου η μητρόπολη φαίνεται μεν, αλλά δεν ακούγεται. Τι θα βρείτε; Λίμνες και περίτεχνες γέφυρες. Μονοπάτια για τζόκινγκ, ποδηλασία και ιππασία. Σιντριβάνια και παγοδρόμια που το καλοκαίρι μεταμορφώνονται σε πισίνες. Αμφιθέατρα, κάστρα, καρουσέλ και παιδικές χαρές. Καροτσάκια που πουλάνε πρέτσελ και παγωτό. Σκίουρους, ρακούν, οπόσουμ και 235 είδη πουλιών. Χώρια οι μαϊμούδες, οι πιγκουίνοι και οι πολικές αρκούδες του Ζωολογικού Κήπου. Και άφθονο γρασίδι. Για να κάνετε ηλιοθεραπεία, πικ-νικ, people ή bird-watching. Να παίξετε φρίσμπι με τον σκύλο σας ή μπάλα με το παιδί σας. Να κάνεις socializing ή ν’ αναζητήσετε την ησυχία σας. Γιατί, όσο κόσμο και να έχει το Central Park (και έχει πολύ) πάντα θα βρείτε μια γωνιά για τον εαυτό σας. Αυτό είναι το υπέροχο με τούτο το πάρκο. Μπορείς να κάνεις ό,τι τραβάει η ψυχή σου. Ακόμη και βαρκάδα με το καλύτερό σου μισό. Ή, αν το προγραμματίσετε (ή είστε τυχεροί), να παραβρεθείτε σε μια συναυλία της Φιλαρμονικής ή σε μια παράσταση Shakespeare-in-the-Park. Να χαλαρώσετε. Και να ξεχάσετε, για όσο το επιλέξετε εσείς, ότι βρίσκεστε στην πόλη.

Το ζητούμενο είναι να την περπατήσεις. Να επιλέξεις την ώρα που πέφτει ο ήλιος για να δεις ένα αξιομνημόνευτο ηλιοβασίλεμα και, καθώς σουρουπώνει, την πόλη ν’ ανάβει τα φώτα της. Η καλύτερη επιλογή για να διασχίσει κανείς τη γέφυρα-σύμβολο της Νέας Υόρκης είναι από το (λιγότερο εντυπωσιακό) Μπρούκλιν προς το Μανχάταν. Θα μπείτε από την είσοδο στη συμβολή των οδών Tillary και Adams ή θ’ ανεβείτε τα σκαλοπάτια στην Prospect Street. Ο πεζόδρομος με τις ξύλινες σανίδες είναι υπερυψωμένος πάνω από τις έξι λωρίδες του traffic κι έτσι θα μοιραστείτε τη βόλτα σας μόνο με πεζούς και ποδηλάτες. 

Με κανονικό βήμα χρειάζεστε περίπου μισή ώρα, αλλά προνοήστε να διαθέσετε τουλάχιστον μία, γιατί σίγουρα θα σταματήσετε για να ξαποστάσετε στα παγκάκια και να χορτάσετε τη θέα στο East river και τον εικονικό ορίζοντα του Μανχάταν. Και βεβαίως να βγάλετε φωτογραφίες με φόντο τους νεογοτθικούς πυλώνες και τους περίπλοκους ιστούς από συρματόσχοινα της γέφυρας. Ο δρόμος θα σας βγάλει στο δημαρχείο. Για την ιστορία, σημειώστε ότι η γέφυρα του Μπρούκλιν παραδόθηκε τον Μάιο του 1883 και ήταν η πρώτη που διέσχισε το East river, ενώνοντας το Μανχάταν με το Μπρούκλιν. Τη σχεδίασε ο γερμανικής καταγωγής πολιτικός μηχανικός John Augustus Roebling. Έχει ανακηρυχθεί Εθνικό Ιστορικό Μνημείο και καθημερινά τη διασχίζουν πάνω από 4.000 πεζοί και 3.000 ποδηλάτες.

Με το μαρμάρινο πάτωμά της να γυαλίζει στο φως του ήλιου που εισβάλλει από τα μεγάλα παράθυρα, με τα επίχρυσα πολύφωτα στις αψίδες των εισόδων της και με το καλογυαλισμένο μπρούτζινο ρολόι με τα τέσσερα καντράν μπροστά στο μαρμάρινο περίπτερο πληροφοριών, η σπηλαιώδης κεντρική αίθουσα του σιδηροδρομικού σταθμού της Νέας Υόρκης μοιάζει με ballroom φτιαγμένο για επίσημα βαλς. Στην πραγματικότητα, η χορογραφία εκτελείται από το ανθρώπινο traffic των 700.000 επιβατών ημερησίως που, μεταξύ 5.30π.μ. και 2π.μ. διασχίζουν τον σταθμό βιαστικά, σηκώνοντας πολύ σπάνια το κεφάλι για να θαυμάσουν το πράσινο-μπλε ταβάνι που, από ύψος 38 μέτρων, αναπαριστά τον νυχτερινό ουρανό, με 59 λαμπερά αστέρια που τροφοδοτούνται από καλώδια οπτικών ινών.

Σε τούτο το αριστούργημα της Beaux-Arts αρχιτεκτονικής, θα σηκώσετε ξανά το κεφάλι για να δείτε τον νεοκλασικό Ερμή του Jules Coutan στη νότια είσοδο και, εκεί κοντά, το άγαλμα του Cornelius Vanderbilt, του ανθρώπου που έχτισε τον σταθμό για να στεγάσει τη σιδηροδρομική αυτοκρατορία του. Κι έπειτα, μόνο και μόνο για να διαπιστώσετε από πού ψωνίζουν οι Νεοϋορκέζοι gourmets, θα περάσετε από το Grand Central Market κάνοντας, αν σας ανοίξει η όρεξη, στάση για φαγητό στο περίφημο Oyster Bar, που άνοιξε, μαζί με το σταθμό, το 1913. Αν ακόμη διψάτε για αριθμούς: το Grand Central Terminal διαθέτει 44 αποβάθρες, οι οποίες βρίσκονται δύο επίπεδα κάτω από το έδαφος και διασχίζονται από 67 σιδηροδρομικές γραμμές. Ο σταθμός είναι έκτασης 190.000τ.μ., διαθέτει 68 εμπορικά καταστήματα και 35 εστιατόρια, ενώ δέχεται ετησίως πάνω από 21,5 εκατομμύριο επισκέπτες.

Αν έχετε μόνο μία ημέρα της ζωής για ν’ αφιερώσετε στη Νέα Υόρκη, μην πάτε πουθενά αλλού. Η εικονική ραχοκοκαλιά του Μανχάταν τα έχει όλα: στυλάτο shopping, μουσεία, μνημεία, ανάσες αστικής αναψυχής (απλώς μπαίνεις στο Central Park), πολυτελή διαμερίσματα και, κυρίως, ζωή – τη ζωή της upper class Νέας Υόρκης που ζηλεύουμε στις ταινίες. Ας αρχίσουμε από το shopping: ανάμεσα στην 49η και την 60ή Οδό συνωθούνται οι λαμπερές boutiques των μεγάλων οίκων μόδας (συμπεριλαμβανομένων των ιταλικών), τα ακριβά πολυκαταστήματα (Saks, Lord & Taylor, Barney’s, Bergdorf Goodman), τα μυθικά κοσμηματοπωλεία (Tiffany & Co., Cartier, Van Cleef & Arpels, Bvlgari, Harry Winston) και, φυσικά, το δημοφιλέστατο FAO Schwartz, ένα από τα μεγαλύτερα και παλιότερα παιχνιδάδικα του κόσμου. Τα μουσεία βρίσκονται συγκεντρωμένα στο λεγόμενο Museum Mile, μεταξύ 82ης και 105ης Οδού: εννέα τον αριθμό, συμπεριλαμβανομένων των Met, Guggenheim και Cooper-Hewitt, χωρίς να υπολογίζουμε την οσονούπω αναμενόμενη άφιξη του Μουσείου Αφρικανικής Τέχνης. Τα μνημεία, σε όλο το μήκος της λεωφόρου, πολλά και διάσημα: ξεχωρίζουν το Empire State Building, το αρχιτεκτονικής Beaux-Arts Flatiron, το Rockefeller Center, η Δημόσια Βιβλιοθήκη, το ξενοδοχείο Plaza, ο ουρανοξύστης του Donald Trump και ο καθεδρικός του St Patrick.

Σημειώστε πως η Fifth Avenue είναι στην κορυφή της λίστας με τους πιο ακριβούς δρόμους του κόσμου, με τα penthouses των κτιρίων της να είναι το απόλυτο American dream του σύγχρονου Νεοϋορκέζου.

ν σας αρέσουν τα μιούζικαλ (ή μάλλον τα μιούζικαλ-υπερπαραγωγές) είναι το πρώτο σημείο που θα επισκεφτείτε, γιατί εδώ παίζονται ακόμη το Chicago, το Mamma Mia!, το Φάντασμα της Όπερας, η Annie και ο Βασιλιάς των Λιονταριών. Όλα άρχισαν το 1883, όταν εγκαταστάθηκε εδώ (στη συμβολή της Broadway με τη West 39th Street) η Metropolitan Opera. Σήμερα, η νεοϋορκέζικη Theater District συντίθεται από 40 θέατρα, εκτεινόμενη από τη West 40th ως τη West 54th Street και αγκαλιάζοντας, στη σχεδόν αφόρητη λάμψη της, την Times Square. Στην περιφέρειά της, αφθονούν τα εστιατόρια, τα ξενοδοχεία, οι κινηματογράφοι, τα γραφεία των ατζέντηδων και τα café, όπου εύκολα θα πιείτε τον latte σας πλάι σε αστέρια του θεάματος και καλοντυμένους θεατρικούς execs. Αν θέλετε να δείτε τις παραστάσεις που σαρώνουν τα Tony, πρώτος σας προορισμός είναι το περίπτερο με τη σήμανση TKTS στην Times Square όπου, αν πάτε νωρίς το πρωί, θα βρείτε φτηνά εισιτήρια για τις σκηνές που σας ενδιαφέρουν. Αν πάλι θέλετε απλώς να περπατήσετε, θα το κάνετε ανάμεσα σε γιγάντια, χρωματιστά billboards, ρουφώντας την πιο mainstream ενέργεια του Midtown.

Tο πρώτο που προκαλεί έκπληξη στους επισκέπτες με τις κάμερες είναι το πόσο στενό είναι τούτο το δρομάκι του 18ου αιώνα με τους πανύψηλους νεοκλασικούς ουρανοξύστες εκατέρωθεν. Σκηνικό της παροιμιώδους απληστίας των μεγάλων παικτών (ο Γκόρντον Γκέκο δεν είναι φανταστικός χαρακτήρας), η Wall Street παραμένει δημοφιλέστατος τουριστικός προορισμός, με επίκεντρο της προσοχής το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, στη συμβολή των Wall και Broad Streets. Το νεοκλασικό κτίριο του αρχιτέκτονα George P. Post, που μετρά πάνω από 3.000 εισηγμένες εταιρείες, άνοιξε τις πύλες του το 1903 και η πρόσοψή του χαρακτηρίζεται από έξι κίονες κορινθιακού ρυθμού, οι οποίοι υποβαστάζουν ένα γλυπτό αέτωμα που αναπαριστά τις πηγές του αμερικανικού πλούτου: γεωργία, μετάλλευση, επιστήμη, βιομηχανία και εφευρετικότητα. Μπροστά από το χρηματιστήριο βρισκόταν κάποτε και ο πολυφωτογραφημένος μπρούτζινος ταύρος του Arturo Di Modica, ο οποίος όμως μετακόμισε στο κοντινό Bowling Green, επειδή εμπόδιζε την κυκλοφορία.

Στη Wall Street έχουν την έδρα τους και άλλα χρηματιστήρια (όπως το NASDAQ), το αμερικανικό αρχηγείο της Deutsche Bank και το Ομοσπονδιακό Μέγαρο, ενώ στο τέλος του δυτικού άκρου του δρόμου βρίσκεται μια εκκλησία-κόσμημα, η διάσημη Trinity Church. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι, μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες, μετά τις 5 το απόγευμα οπότε έκλειναν τα γραφεία, η περιοχή μετατρεπόταν σε πόλη-φάντασμα. Κάτι που πλέον δεν ισχύει, μια και υπάρχουν πια χιλιάδες μόνιμοι κάτοικοι, για χάρη των οποίων λειτουργούν διάφορα καταστήματα (μιας boutique Hermès συμπεριλαμβανομένης), σχολεία και κινηματογράφοι.

Ένας θορυβώδης θύλακας εξωτισμού, που μιλά τη δική του γλώσσα, τρώει τα δικά του φαγητά και λατρεύει τον δικό του θεό. Ολοένα διογκούμενη, η Chinatown του Μανχάταν έχει ήδη καταβροχθίσει τη γειτονική Little Italy αγκαλιάζοντας, εσχάτως, νεοφερμένους μετανάστες από την Ινδονησία, τη Μαλαισία, την Ταϊλάνδη και το Βιετνάμ. Διαθέτει μάλιστα και δύο Chinatowns-δορυφόρους, μία στο Queens και άλλη μία στο Brooklyn. Αυτή ωστόσο είναι η μεγαλύτερη και αρχαιότερη απ’ όλες τις Chinatowns του δυτικού ημισφαιρίου, μετρώντας πάνω από 100.000 κατοίκους.

Εδώ θα έρθετε για το street life. Προορισμός σας είναι η κεντρική Mott Street, που βρίθει εστιατορίων, ψαράδικων, μπακάλικων, κομμωτηρίων, tea-rooms, καταστημάτων με σουβενίρ. Είναι ευκαιρία να κάνετε βελονισμό ή ένα ανακουφιστικό μασάζ σιάτσου. Να μάθετε τα μυστικά της βοτανολογίας ή να γευτείτε ένα ταϊβανέζικο bubble tea, παγωμένο κοκτέιλ από τσάι, λιωμένα φρούτα, θρυμματισμένο πάγο και μικρές πέρλες ταπιόκας. Να αγοράσετε μια τσάντα Louis Vuitton (μαϊμού made-in-China) ή μια ολόκληρη ψημένη πάπια από τα τοπικά «deli». Να μπείτε σ’ ένα βουδιστικό ναό ή να κάνετε τάι-τσι μαζί με τους ηλικιωμένους Ασιάτες στο Columbus Park. Αν η έντονη ψαρίλα που μοιάζει να σας ακολουθεί παντού δεν σας έχει κόψει την όρεξη, αγοράστε ένα σνακ για τον δρόμο (δεν στοιχίζουν πάνω από $1) ή πιάστε τραπέζι σ’ ένα από τα 200 εστιατόρια της περιοχής. Η κουζίνα τους εξειδικεύεται σε τοπικά μενού (από τη Σαγκάη μέχρι το Πεκίνο), ενώ δεν λείπουν τα εστιατόρια που ειδικεύονται στο dim sum, αλλά και τις κουζίνες του Βιετνάμ, της Ταϊλάνδης και της Μαλαισίας. Είναι από πάμφθηνα μέχρι πανάκριβα, ενώ οι κατάλογοί τους κοσμούνται από πληθώρα φωτογραφιών των φαγητών, ώστε να μην έχετε παρά να δείξετε εκείνο που σας κέντρισε το ενδιαφέρον.